Luke 18

Imbi kambutŋe kiap ulitguminiop yan hâum sâop.

1Yesuhât hoŋ bawalipŋaŋe hilâm ârândâŋ Anitâ orowâk den otmâ ki lohotŋe otnomaihât den âlâen hâum yuwu sâm ekyongop. 2“Kiap âlâ lohimbi yeŋgât den sâm hâreyiŋgim yan Anitâhât nâŋgâmu gemu ki ewe katyehop. 3Yâhâ kapi amboŋe, imbi kambut âlâ, yakâlen ari sâm guhuŋmâ yuwu sâm ekuminiop. “Âlepŋe den sâm hârerâ imbi âlâŋe mâŋgâenehop yakât matŋe kâpekbaŋgiwom.”

4Yawu sâm ekuminiop yamâ denŋe ki nâŋgâm gaop. Yawu otmâ gamu sâp kâlep otmu biwiŋaŋe yuwu nâŋgâop. “Anitâhât nâŋgâmune gemap. Otmu lohimbi ki ewe katyekman. 5Yawu gârâmâ imbi kambut yuŋe haoŋmâ ârândâŋ kâi kâi liŋnihim tatmâ mem kopa tuhunekmapgât ihilâk nâŋgâwaŋgiwom.” Yawu sâop.

6“Yâhâ imbi yaŋe kiap ya ekumu tânguop yamâ yuwu. 7Nen Anitâhât tem lâuwaŋgim manmainŋe haoŋmâ ârândâŋ ulitgum yâhânom otmuâmâ nâŋgâningiwuap. Yâkŋe biwi pâlâmŋe otmâ dennenŋe ki nâŋgâwuapgât dop âlâ ki tap. 8Ulitgumunŋe in yawu nâŋgâningiwuap. Yawu nâŋgânomai. Yawu gârâmâ Anitâŋe nâ lok bulâŋe hâŋgânnohomu himbimâmbâ âwurem gewom sâp yan lohimbi kiŋgitŋe orowâkŋe nâhâlen biwiyeŋaŋe tiŋâk kepeim mambotnihim mannomai me bia?” Yawu sâop.

Parisaio yet takesi meme lok

9Lok nombotŋaŋe yeŋahât nâŋgâŋetâ yahatmu “nen lok âlepŋe, uwawapŋe bia mansain” sâm bukulipyeŋe yeŋgât nâŋgâŋetâ gemap. Lok yawuya yeŋgât nâŋgâm Yesuŋe den âlâen hâum yuwu sâop. 10“Lok yâhâp opon kâmbukŋan yâhâm Anitâ ulitguowot. Âlâmâ Parisaio. Otmu âlâmâ takesi meme lok. 11Parisaio yaŋeâmâ ikŋahât nâŋgâmu yahatmu senŋe ewan pilâm ekmâ yuwu sâop. “O Anitâ, yuwu sâmune nâŋgâ. Lok nombotŋaŋe kapam kumai, kombo otmai, otŋetâ bâlem gap. Nâ yawuya bia. Otmu takesi meme lok endo kinsap nâ endawuya bia. 12Hilâm nombolân yâhâp yakât biwiŋan hilâm yâhâp sot barak manmâ nâŋgâhihim mepaehekman. Otmu tewetsenŋe senŋe âlâlâ tatnihiap yakât sâsâŋambâ konok hârem gâhât pat kuhihiman.” Yawu sâop.

13Otmu takesi meme lok yaŋeâmâ guluŋan kinmâ kâmgum den tâlâwâk yuwu sâop. “O Anitâ, tepge nâŋgânihi. Nâ lok bâleŋe mansanâke yamâ ki pilânekbuat,” yawu sâop.

14Yakât yuwu sâmune nâŋgâŋet. Anitâŋe takesi meme lok yâkât nâŋgâwaŋgim tosaŋe pilâop. Yâhâ Parisaio yâhâmâ tosaŋe yawuâk tatbaŋgiop. Yâhâ lok âlâ me âlâŋe hâkyeŋe mepaeakmâ manmai yamâ Anitâŋe mem ge katyekbuap. Yâhâ lok âlâ me âlâŋe yeŋahât nâŋgâŋetâ gemu huruŋ huruŋ manmai ya yeŋgât Anitâŋe nâŋgâmu yahatbuap.” Yawu sâm ekyongop.

Yesuŋe nan baralipyeŋe lukuleyehop.

(Mataio 19:13-15 Mareko 10:13-16)

15Sâp yanâmâ lohimbi nombotŋaŋe nan baralipyeŋe meyekmâ Yesuhâlen ariwi. Ari Yesuŋe kunyeŋan mem Anitâ ulitgumu lukuleyehâkgât ekuwi. Yawu otŋetâ hoŋ bawalipŋaŋe yekŋetâ ki ârândâŋ otmu kuyiŋgiwi. 16Kuyiŋgiŋetâ Yesuŋe nimnaom ekyongomu gaŋetâ hoŋ bawalipŋe yuwu sâm ekyongop. “Kâmbukŋe, ki kuyiŋgiŋet. Anitâŋe nimnaom titipâ yu yeŋgât tihityeŋe otmap. Yakât otmâ dâiyekmâ nâhâlen gaŋet. Yeŋe kuyiŋgiŋetâ ekmune ki ârândâŋ oap. 17Yakât yuwu sâmune nâŋgâŋet. Nimnaom titipâŋe Anitâhât den nâŋgâm in yawu lâuwaŋgim manŋetâ tihityeŋe otmap. Yakât dopŋeâk yeŋe tem lâuwaŋginomai yanâmâ Anitâŋe tihityeŋe otbuap. Yawu otmâ sâp pato tetewuawân meyekbuap. Yâhâ yawu ki otnomai otmuâmâ Anitâŋe betyongomu belângen tatnomai.” Yawu sâm ekyongop.

Lok iri sikumyeŋe pato tatyiŋgiap yâk yeŋgât topyeŋe

(Mataio 19:16-30 Mareko 10:17-31)

18Yawu sâm ekyongomu Yura yeŋgât papatolipyeŋe âlâŋe Yesu yuwu sâm âikuop. “Bawapi, manman koko salek amboŋe mansat. Yakât otmâ sârâ nâŋgâwe. Nâŋe girawu otmune ârândâŋ otmu Anitâŋe manman kârikŋahât pat kunihiwuap?”

19Sâmu sâop. “Wongât nâhât “Manman koko salek amboŋe” yat? Anitâ konohâk manman koko salek amboŋe tatmap. 20Yakât otmâ gâŋe âinohoat yakât matŋe yuwu sâmune nâŋgâ. Anitâŋe girem den Mose ekumu kulemguop ya sâlikum nâŋgâmat me bia? Ya yuwu tap. Buku âlâhât imbi ki ekmâ otbuat. Lok nombotŋe ki yongorâ munomai. Kombo ki meyiŋgiwuat. Hakyeŋan ki sâwuat. Den perâk ki sâm kâityongowuat. Âwâ mâmâhe yetgât lauyetŋe lâum amutyetŋan manbuat.”

21Sâmu sâop. “Bawapi. Girem den sâm arat yuâmâ ŋaŋanambâek lâum manmâ gaman.” Yawu sâop.

22Sâmu sâop. “Yuwu otbuat. Senŋe âlâlâ pato tatgihiap ya kâsikum buku nombotŋe umburuk mansai ya yiŋgiwuat. Yawu otmâ nâhâlen torokatdâmâ Anitâŋe manman kârikŋahât pat kuhihiwuap.” Yawu sâop. 23Yawu sâmu iri sikum me senŋe âlâlâ dondâ tatbaŋgiop yakât nâŋgâmu biwiŋe umatŋe otmu hâmeŋe bâleop.

24Hâmeŋe bâlemu ekmâ Yesuŋe yuwu sâm hoŋ bawalipŋe ekyongop. “Lok iri sikum pato tatyiŋgiapŋeâmâ Anitâhâlen biwiyeŋaŋe kepeim tem lâuwaŋgine sâm otŋetâ hâi hâiŋe otmap. 25Yakât topŋe nâŋgâŋetâ keterahâkgât den âlâen hâum yuwu sâmune nâŋgâŋet. Pusiŋe seloŋ watmu pin pinŋan arimu yan watmâ ba membe sâm hâum pâpgumap. Yakât dopŋeâk lohimbi iri sikumyeŋe pato tatyiŋgiapŋe Anitâŋe tihityeŋe olâkgât mâtâp ya watmâ arine sâm otŋetâ hâi hâiŋe otbuap.

26Yawu sâmu nâŋgâŋetâ sâtŋe otmu yuwu sâm âikuwi. “Lohimbi girawuyaŋe otŋetâ ârândâŋ otmu Anitâŋe manman kârikŋahât pat kuyiŋgiwuap?”

27Sâŋetâ sâop. “Anitâhât manman kapiân arine sâm lokgât nâŋgân nâŋgân watmâ arinomaihât dop âlâ ki tap. Yamâ Anitâhât topŋe âlâ tap. Yakât otmâ yeŋe yu me ya otne sâm yâkât nâŋgân nâŋgân watmâ otnomaihât dop tap. Yâkŋe konok manman kârikŋe ya yiŋgimu mem manmâ yâhânomai.” Yawu sâop.

28Yawu sâmu Petoroŋe yuwu sâop. “Bâe, nenâmâ senŋe âlâlâ kerek betbaŋgim gâhâlen torokatmâ hâhiwin kakŋan manmâ gain.” Yawu sâop.

29Sâmu sâop. “Lohimbiŋe nâhâlen biwiyeŋe katŋetgât lok âlâ me âlâŋe nâhât den ekyongonomaiŋe âwâ mâmâlipyeŋe, me imi garilipyeŋe, me imbi naomlipyeŋe, me hep torehenlipyeŋe, me senŋe âlâlâ siminŋe tatyiŋgiap ya kerek pilâm nâhât komolân torokatnomai. 30Yawu otmâ nâhât komolân torokatmâ mannomai yanâmâ emelâk hep torehenlipyeŋe orop heroŋe otminiwi ya wangim heroŋe pato kakŋan mannomai. Otmu hâmbâi Anitâŋe meyekmâ manman kârikŋan katyekmu mannomai.” Yawu sâm ekyongop.

Yesuŋe mumbuap yakât kalimbuŋe sâop.

(Mataio 20:17-19 Mareko 10:32-34)

31Yesuŋe hoŋ bawalipŋe kâiân yâhâp meyekmâ yuwu sâm ekyongop. “Yuwu sâmune nâŋgâŋet. Yiwereŋe Yerusalem kapiân yâhânom. Yan yâhâmunŋe emelâk emet inânŋan Anitâhât poropetelipŋaŋe lok bulâŋe nâhât den kulemgum gawi yakât bulâŋe tetewuap. 32Yâhâ lok âlâŋe nâŋgâm bâlenihim hotom umai otmu Mosehât girem den kâsikum ningimai ya yeŋgât bâtyeŋan katnekbuap. Bâtyeŋan katnekmu den âiân katnekmâ mumbomgât den sâm hârenihinomai. Den sâm hârenihim Roma lok yeŋgâlen katnekŋetâ yâkŋe yuwu otnihinomai. Sennan gem tâpnohom, mem âlâlâ tuhunekŋetâ hâhiwin pato nâŋgâwom. 33Otmu benŋe howanân nohoŋetâ mumbom. Mumunŋe hannohoŋetâ hilâm kalimbu pesuk sâmu yakât kakŋan mumuŋambâ yahatbom.” Yawu sâm ekyongop.

34Yawu sâm ekyongomu Yerusalem yâhânomai yakât nâŋgâŋetâ biwiyeŋe umatŋe otmu nâŋgâm ketet otbi.

Yesuŋe lok senŋe bok sâsâŋe heŋgeŋguop.

(Mataio 20:29-34 Mareko 10:46-52)

35Mâtâwân arim tatŋetâ lohimbi kiŋgitŋe orowâkŋe betyeŋan watyekbi. Yawu otmâ ariŋetâ Yeriko kapi tâlâhumu mâtâp ginŋan lok âlâ, senŋe bok sâsâŋe talop. Tatmâ senŋe âlâhât umburuk otmâ yaŋak lohimbi mâtâwân bam gaŋetâ ulityongom tatminiop. 36Yawu otmâ lohimbi kiŋgitŋe orowâkŋe mâtâp yawuâk ariŋetâ kâiyeŋe munŋe nâŋgâmâmâ yakât âiyongomu sâwi. 37“Yesu Nasaret kapiân gâtŋe takap.” Yawu sâwi.

38Yawu sâŋetâ nâŋgâm den kârikŋan halahum yuwu sâop. “Yesu Dawitihât sen, gâŋe nâhât wehe nâŋgânihi.”

39Yawu sâmu lohimbi gotŋan kinbiŋe kuwaŋgiwi. Kuwaŋgiŋetâ witgum halahuop.

40Witgum halahumu Yesuŋe nâŋgâm mâtâwân kinmâ “Ekuŋetâ gaek,” sâm lohimbi ekyongop. Ekyongomu senŋe bok sâsâŋe ya lok nombotŋaŋe dâim yâkâlen baŋetâ yuwu sâm âikuop. “Girawu otgihiwehât naŋgat?”

Sâmu sâop. “Lok pato, sârâ senne hâreakmu ekbehât naŋgan.”

42Sâmu sâop. “Gâŋe nâhâlen biwihe hikuat. Yakât otmâ den yat ya bulâŋe tetehihiâk.”

43Yawu sâmu yan senŋe hâreakmu ekmâ Yesu betŋan sâm Anitâ mepaeop. Yawu otmu lohimbiŋe ya ekŋetâ âlâ kândâkdâ otmu yâku yawuâk Anitâ mepaewi.